Leestijd: 10 minuten
Iedereen is wel eens onzeker. Ook al lijkt het alsof sommige mensen nooit onzeker zijn. Toch hebben zelfs deze mensen momenten waar ze twijfelen over hun eigen ik.
Bij de een is onzekerheid duidelijker dan bij de ander. Waar de een vanuit onzekerheid een grote bek krijgt en andere mensen omver blaast, zal de ander een rood hoofd krijgen en het liefst wegkruipen in een klein hoekje.
Inhoudsopgave
- Mijn onzekerheden
- Waar kun je onzeker over zijn?
- Oorzaken van onzekerheid
- Soorten onzekerheid
- Onzekerheid op sociaal vlak
- Lichamelijke onzekerheid
- Financiële onzekerheid
- Emotionele onzekerheid
- Tips tegen onzekerheid: wat te doen
- Tips tegen onzekerheid: wat juist NIET te doen
- Een beetje extra hulp nodig?
Mijn onzekerheden
Ik ben zelf meer van het laatste soort en heb me ook zeker ontelbaar keren ‘onzichtbaar’ gemaakt in de hoop dat niemand mij zou aanspreken.
In de klas was ik het meisje dat haar hand nooit opstak als ze het niet snapte. Of mijn hand niet opstak als ik het goede antwoord wist op een vraag uit angst toch het verkeerde antwoord te geven. Ook al wist ik het 100% zeker.
Hierdoor heb ik veel tijd verspild omdat ik thuis alles wat ik niet snapte zelf moest uitzoeken. Daarnaast ben ik verdorie verdomd veel complimenten misgelopen omdat ik het goede antwoord gewoon wist maar niks durfde te zeggen uit angst het verkeerd te doen.
Grote groepen
En nog steeds kan ik onzeker zijn. Niet in mijn werk, ik weet dat ik goed ben ik wat ik doe. Wel vind ik het nog steeds lastig om een vergadering voor te zitten of voor een grote groep te spreken.
Maar ergens weet ik dat het uiteindelijk goed komt. Misschien wel door wat iemand ooit tegen mij gezegd heeft: je zegt niet veel maar als je iets zegt dan klopt het. Ik heb dat maar opgevat als een compliment.
Onzeker over mijn lijf
Wel ben ik onzeker over mijn lichaam. Gelukkig is het grootste gedeelte van de vrouwelijke wereldbevolking dit ook en is dit niet heel erg uitzonderlijk. In theorie weet ik dat ik niet mag klagen maar in de praktijk voelt het allemaal toch even anders.
Ook ben ik een pleaser. Ik ben van nature nogal zorgzaam maar kan hier in doorslaan als ik wil dat mensen me aardig vinden.
Gelukkig heb ik ondertussen een beetje in de gaten dat ik dit doe en kan nu eerder voor mezelf kiezen. Dan ben ik maar niet leuk. Uiteindelijk blijkt dat het helemaal niks uitmaakt.
Waar kun je onzeker over zijn?
Ok, genoeg over mij. Waar ben jij onzeker over?
Grof gezien kun je onzeker zijn over twee dingen. Over je wie je bent en hoe je er uit ziet en over het gedrag dat hier uit voor komt. Vaak gaan deze twee samen.
Is iemand onzeker over zijn of haar figuur? Dan is de kans groot dat deze persoon ook onzeker is over bepaalde aspecten van zijn of haar persoonlijkheid.
Ideaalbeeld
Als je onzeker bent over je uiterlijk ben je dit omdat je niet voldoet aan het ideaalbeeld dat je zelf hebt gevormd. Je legt jezelf naast een lat die vaak erg hoog is en waar je bijna nooit aan zal kunnen voldoen.
Het kan ook zo zijn dat je eigenlijk best happy bent met je eigen uiterlijk maar mensen in je omgeving hebt die je het gevoel geven dat jij niet voldoet aan het beeld dat zij hebben.
Constant onzeker of op bepaalde momenten?
Daarnaast kun je onderscheid maken tussen constant ergens onzeker over zijn of onzeker zijn op bepaalde momenten. Veel mensen vinden het bijvoorbeeld wel even een dingetje als ze in de sauna hun badjas uit moeten trekken.
Althans, dat vind ik altijd wel even gek. Of ze zijn erg onzeker op het moment dat ze voor het eerst met hun nieuwe partner gaan vrijen. Vindt hij me wel mooi? Doe ik het wel goed?
Onzeker zijn op bepaalde momenten heeft iedereen wel eens last van. Altijd onzeker zijn hebben vooral de mensen met een laag zelfbeeld. Onzekerheid heeft natuurlijk alles te maken met jezelf niet goed genoeg vinden.
Oorzaken van onzekerheid
Als je onzeker bent ligt daar vaak een bepaalde angst aan ten grondslag. Je bent bang dat je niet kan voldoen aan andermans standaard. Dat een ander je pas leuk vindt als je graadje mager bent of altijd maar doet wat een ander wil.
Onzekerheid kan heel veel verschillende oorzaken hebben. Soms heb je geen idee waarom je zo onzeker bent. In theorie weet je eigenlijk wel dat je best ok bent maar je voelt het compleet anders.
Vaak ligt de oorzaak in dit geval dan in je jeugd. Ergens is iets gebeurd waardoor je het gevoel hebt gekregen dat je niet goed bent zoals je bent.
In sommige gevallen is er een hele concrete oorzaak. Mensen die gepest zijn (of worden) hadden vóór de pesterijen vaak geen problemen met wie ze zijn. Helaas kan dit makkelijk omslaan doordat de pestkoppen een andere mening hebben. Met alle gevolgen van dien.
Naar een ander wijzen
Het gekke is dat we vaak wijzen naar een ander. De ander heeft ons onzeker gemaakt door iets wel of niet te doen of wel of niet te zeggen. Toch is jouw onzekerheid gebaseerd op jouw eigen overtuigingen.
Ook al zijn deze overtuigingen (vaak begrijpelijk) gebaseerd op een externe factor, jij denkt op een bepaalde manier over jezelf (bewust of onbewust) en dit zorgt ervoor dat je onzeker bent.
Soorten onzekerheid
Zoals ik eerder al aangaf zijn niet alle onzekerheden over een kam te scheren. In mijn ogen kun je onderstaande soorten onderscheiden.
1. Onzekerheid op sociaal vlak
Als jij het gevoel hebt dat je anders bent dan anderen kun je hier onzeker door worden. Als je niet past binnen het doorsnee plaatje en weinig aansluiting vindt bij de kudde ‘hoor je er niet bij’ en dat kan een enorm rotgevoel geven.
Er zijn absoluut mensen die daar helemaal geen moeite mee hebben en er juist niet bij willen horen. Vaak zijn dit wat oudere mensen. En dan bedoel ik niet direct bejaarden maar mensen die in ieder geval ruim de pubertijd voorbij zijn en alle onzekerheden die hier bij horen achter zich hebben gelaten.
Voor jongeren (tieners en begin twintigers) is het voor hun eigenwaarde belangrijk om geaccepteerd te worden door de groep. Hoe ouder je wordt hoe beter je ziet dat er dingen zijn die veel belangrijker zijn. Jezelf zijn bijvoorbeeld.
Onzekerheden op sociaal vlak groei je gelukkig vaak wel aardig overheen. Toch zijn er natuurlijk ook genoeg ouderen die onzekerheid ervaren op dit vlak.
2. Lichamelijke onzekerheid
Iedereen is wel eens onzeker over zijn lichaam. Is het niet over hoe het er uit ziet dan is het wel over wat je lichaam soms doet. Soms doet je lijf dingen waar je geen controle over hebt en je je enorm voor kunt schamen of waar een taboe op rust.
Zo lopen veel vrouwen er niet mee te koop als ze ongesteld zijn, zijn er genoeg mensen die niet kunnen of willen poepen als er andere mensen in de buurt zijn of word je alleen maar meer onzeker wanneer je een rood hoofd krijgt als je je opgelaten voelt.
Dan heb ik het nog niet eens over (overmatig) transpireren, een man die een erectie krijgt in de sauna, per ongeluk een scheet laten of ’s ochtends uit je mond ruiken.
Het grappige is dat bijna iedereen met dit soort dingen te maken heeft want in de basis is iedereen lichaam hetzelfde. Toch zijn we er allemaal onzeker over en kunnen we ons gaan schamen.
3. Financiële onzekerheid
Van een hele andere orde maar ook dit is een vorm van onzekerheid. En zeker een die niet onderschat moet worden. Als je niet voldoende financiële middelen hebt kan je het gevoel hebben niet meer te kunnen bepalen over je eigen leven.
Je raakt je vrijheid kwijt, kan misschien je gezin niet onderhouden zoals je voorheen deed en weet niet wat de toekomst gaat brengen. Doordat je gevoel van autonomie wegvalt kun je jezelf een ontzettende loser vinden. Je bent de controle kwijt geraakt en dat maakt je enorm onzeker.
Deze vorm van onzekerheid kan er enorm in hakken maar kan vaak (grotendeels) worden opgelost zodra er weer voldoende financiële middelen zijn.
4. Emotionele onzekerheid
Als je emotionele onzekerheid ervaart dan ben je niet zeker over je eigen ik. Je gevoel van eigenwaarde is erg laag en je hebt het idee dat je niks waard bent. Deze vorm van onzekerheid gaat vaak gepaard met onzekerheden over je uiterlijk. Je vind jezelf overall eigenlijk niet de moeite waard.
Deze vorm van onzekerheid is de meest heftige en is moeilijk te verminderen omdat het beeld dat je hebt van jezelf al heel lang zo is. Vaak zijn er in je jeugd dingen gebeurt waardoor je je minderwaardig voelde.
Misschien ben je gepest, ben je verwaarloosd of zijn er anderen vervelende dingen gebeurd. Mogelijk is er helemaal niks heftigs gebeurd maar heb je jezelf toch door kleine dingetjes iedere keer verteld dat je niet de moeite waard bent.
Tips tegen onzekerheid: wat te doen
Ok, duidelijk. Je bent onzeker. Maar wat zijn nou tips tegen onzekerheid die ervoor zorgen dat je wat lekkerder in je vel komt te te zitten?
Als eerste moet je bepalen van welke vorm van onzekerheid je echt last van hebt. Vaak hangen ze met elkaar samen. Behalve financiële onzekerheid. Deze vorm kan op zich zelf staan, al kan je door lange financiële onzekerheid ook onzeker worden op de andere gebieden.
Vervolgens kun je aan de slag gaan met de volgende do’s en don’ts.
1. Jezelf op de eerste plek zetten
De belangrijkste tip is om jezelf op de eerste plek te gaan zetten. Ook al voelt het compleet tegen natuurlijk, ga voor jezelf kiezen. Als jij het niet doet een ander het al helemaal niet. Ga er eens voor zitten en bedenk waar jij nou echt blij van wordt.
Dit hoeven helemaal geen schokkende dingen te zijn. Bijvoorbeeld iedere week een avond voor jezelf plannen om een goed boek te lezen kan al enorm veel verschil maken.
2. Zorg goed voor jezelf
Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: eet gezond, beweeg voldoende, slaap op gezette tijden en ontspan! Als je deze vier dingen onder de knie hebt, heb je energieniveau beter op orde en voel je je los van je onzekerheid al een stuk beter.
En als je voldoende energie hebt kun je veel beter al het moois zien in het leven dan alleen maar te kijken naar alles dat in jouw ogen niet in orde is.
3. Geef je grenzen aan
Het is heel belangrijk om te leren je grenzen aan te geven. Soms doe je al zo lang wat een ander wil dat je opnieuw moet leren te luisteren naar wat jij wilt. Stel jezelf dus geregeld de vraag: ‘maar wat wil ik nou eigenlijk?’
Op een gegeven moment ga je het voelen als er iets gebeurd dat jij niet wilt en dan wordt het makkelijker. Dan kun je direct aangeven dat je het niet ok vindt.
4. Laat los wat je niet kunt veranderen
Het klinkt heel makkelijk maar dat is het helaas niet. Toch zal je moeten leren los te laten wat je niet kan veranderen. Als je onzeker bent over bepaalde uiterlijkheden kun je ze maar beter accepteren.
In ieder geval de uiterlijkheden die je niet kunt veranderen. Als je tien kilo te zwaar bent kun je er natuurlijk wat aan doen. Maar dat je met je rechter oog een beetje loenst doe je gewoon niet veel aan. Misschien is er wel een operatie mogelijk maar ik ben natuurlijk geen oogarts.
Tips tegen onzekerheid: wat juist NIET te doen
Als je van je onzekerheid af wil zijn er ook een aantal dingen die je juist absoluut niet moet doen.
1. Andere mensen geloven
Geloof niet wat andere mensen zeggen. Iedereen heeft een eigen visie ergens op en zijn eigen persoonlijke gekleurde bril. Wat een ander zegt is niet de waarheid. Jij bepaalt je eigen waarheid. Als een ander dus iets zegt wat jouw raakt neem je het niet klakkeloos aan.
Wat je wel doet is je afvragen of wat deze persoon zegt DE waarheid is of alleen ZIJN waarheid. Als het niet DE waarheid is kijk je naar wat JOUW waarheid is.
2. Denken dat het perfect moet zijn
Denk nooit maar dan ook nooit dat het perfect moet zijn. Perfect is het namelijk nooit. Leg de lat niet te hoog en accepteer dat goed ook goed genoeg is. In sommige gevallen is matig zelfs goed genoeg. Zelfs iets niet doet kan goed zijn. Laat het lekker een ander doen. Of sla het een keer over.
3. Jezelf niet vergelijken met anderen
Het is compleet zinloos om jezelf te vergelijken met een ander. Jij bent jij en de ander is de ander. Als je nooit hetzelfde kan worden als de ander heeft het echt geen zin om jezelf te vergelijken. Gevalletje appels en peren vergelijken dus.
Als je jezelf vergelijkt met een ander is de enige conclusie die je kunt trekken dat je anders bent. En als anders zijn in jouw ogen ‘minder’ is zal je nooit iets positiefs uit de vergelijken halen.
4. Andere mensen naar beneden halen
Er zijn onzekere mensen die andere mensen naar beneden halen om zichzelf beter te voelen. Los van dat dit heel gemeen is, werkt het ook nog eens averechts.
Iets negatiefs zeggen over een ander zet je mindset op negatief en om van je onzekerheden af te komen moet je juiste een positieve mindset creëren. Daarnaast weet je dat je iets onaardigs doet en dat wakkert onbewust alleen maar je onzekerheden aan.
