Positief denken: dit is het en zo leer je het!

22 mei 2017

Tegenwoordig krijg je vaak te horen dat alles te maken heeft met je mindset. Je moet positief leren denken in plaats van altijd maar naar alles te kijken wat niet goed is in jouw ogen.

Ik wil niet zeggen dat de mensen die dit zeggen geen gelijk hebben. In mijn ogen hebben ze volledig gelijk. Het is alleen niet zo makkelijk als het gezegd wordt. Ja, als je eenmaal weet waar die knop zit is het goed te doen. Weet je nog niet hoe je leert kijken naar de zonnige kant van het leven, dan wordt het een stuk ingewikkelder.

In dit artikel wil ik je de basiskennis geven over positief leren denken. Daarmee wil ik nog niet zeggen dat je direct het zonnigste mens op aarde bent. Je hebt alleen bepaalde inzichten gekregen die je nodig hebt om de eerste stappen in de juiste richting te zetten.

Wat is positief denken?

Het begint natuurlijk bij het begin. Wat is positief denken nou eigenlijk?

Denken is een bezigheid die bij de meeste mensen de gehele dag wel voorkomt. Het is een innerlijk en mentaal proces, waarbij je een idee krijgt, of een beeld voor je ziet en waar je dan een gevoel over krijgt. Het kan leiden tot een overweging, een filosoferen of een voelen van een bepaalde indruk.

Denken wordt in werking gezet door een gedachte. Deze kan spontaan en willekeurig uit het onderbewuste naar boven komen en even in je hoofd blijven hangen. Afhankelijk van de mate waarin je er aandacht aan besteed, kan het ook net zo snel weer verdwijnen of juist langer invloed uitoefenen op hoe je je voelt.

Positief of negatief denken

Een gedachte kan verschillende vormen aannemen. Het kan een vluchtig onzinnige indruk achterlaten, waar weinig zinnigs over te zeggen valt. Ook kan het belangrijk en indrukwekkend overkomen en dan langer blijven kleven, omdat je in de veronderstelling bent dat je er wat mee moet.

Eigenlijk is dit gevoel meer gebaseerd op bepaalde triggers die aangeven dat dit een belangrijke gedachte is, terwijl dit voor een ander mogelijk helemaal niet zoveel voor zou stellen.

Een gedachte kan zowel positief als negatief zijn. Ook deze bepaling is eerder berust op een interne overtuiging op wat goed of fout is. Een gedachte zelf is gewoon een spinsel van de hersenen. Deze kunnen echter positief of negatief worden geïnterpreteerd of vormgegeven.

Identificeer je niet vanzelfsprekend met je gedachten

Gedachten op zichzelf spreken niet de waarheid. Het zijn spinsels die voortkomen uit je onderbewuste waar ze zijn opgeslagen vanuit de geest. Naarmate de herhaling waarin ze zijn voorgekomen eerder in je leven, zullen ze nu opnieuw naar voren kunnen komen en je ofwel aanmoedigen of juist belemmeren. Het wil echter niet zeggen dat hetgeen ze je tonen ook als waarheid hoeft te worden aangenomen.

Als jou vaak genoeg is verteld dat rood je niet staat en je vindt jaren later een prachtige rode jurk, dan komt als vanzelf de herinnering aan de gedachte naar boven dat deze je niet zal staan.

Nu kun je je door deze gedachte laten leiden en de jurk gelijk wegleggen, of je bepaalt zelf of je de gedachte ook eerst even naast je neer kunt leggen om te zien hoe de jurk daadwerkelijk staat. Jij bent niet de gedachte en de gedachte bepaalt niet wat waar is voor jou. Je hebt hier zelf als individu controle over.

De invloed van gedachten op emoties

Ondanks dat gedachten vluchtige spinsels zijn in ons denkproces, kunnen ze toch beladen zijn met een kracht die invloed uitoefent op onze emoties. Andersom werken onze emoties eveneens door op hoe we denken. Zo voeren beiden elementen elkaar en kun je voor langere tijd vast zitten in een bepaald gedachtepatroon.

Wil je er uit stappen door anders te denken, dan sporen emoties je aan om de gedachten te herinneren en wil je de emoties loslaten, dan beïnvloeden je gedachten deze uitweg. Het is belangrijk te begrijpen hoe deze wisselwerking in stand wordt gehouden.

Zo kun je leren begrijpen dat het een willekeurig spel is wat zich afspeelt buiten jou om. Zodra je jezelf hieruit kunt verwijderen, wordt het mogelijk om jezelf te ontdoen van de invloed die zowel gedachten als emoties op je hebben.

Vier voordelen van positief denken

Ok, positief denken is dus niet zo makkelijk als het klinkt. Maar als het niet makkelijk is, waarom dan je best doen om positief te leren denken? Waarom niet lekker verzanden in de tragiek van het leven? Je lekker laten meesleuren door alle negatieve en oordelende mensen?

Omdat er voordelen zitten aan positief denken die iedereen wil hebben. Hier onder noem ik de 4 belangrijkste voordelen van positief denken.

1. Het leven is lichter

Ten eerste omdat je vrolijker in het leven staat en het leven lichter is als je positief kunt denken. Omdat je vaak lichtpuntjes ziet, zelfs als het even donker is, beleef je veel geluksmomenten. En volgens mij is dat de belangrijkste truc voor een gelukkig leven.

Mensen die altijd maar de schaduwkant zien van alles hebben het zwaar. Heel erg zwaar. Toch kiezen ze er zelf voor. Helaas zijn ze zich hier meestal niet bewust van. Best sneu eigenlijk.

2. Je krijgt meer voor elkaar

Als je positief in het leven staat laat je je niet zo snel uit het veld slaan. Waar een ander een probleem ziet, zie jij een uitdaging. Je gaat de strijd aan en daarmee kom je verder dan met niks doen. En ook al lukt iets uiteindelijk toch niet, een positief mens weet daar ook wel weer iets uit te halen.

3. Je leeft gezonder en wordt waarschijnlijk ouder

Positief denken zorgt er voor dat je gezonder leeft en dus een grotere kans hebt om ouder te worden. Uit onderzoek is gebleken dat mensen die geloven in “het lot” vaker ongezonder leven dan de mensen die positiever denken en er vanuit gaan zélf verantwoordelijk te zijn voor hun geluk’.

Mensen die geloven dat geluk maakbaar is, eten over het algemeen gezonder, ze bewegen meer en roken en drinken minder. Op zich wel logisch eigenlijk. Mensen die denken dat ze geluk zelf in de hand hebben nemen meer verantwoordelijkheid voor hun leven en zullen zich daardoor ook meer bewust zijn van de keuzes die ze maken.

4. Je ervaart minder stress

Als je positief kunt denken ervaar je minder stress dan mensen met een negatieve instelling. Je ziet simpelweg minder beren op de weg en maakt je daar dus ook niet druk over. Het hebben van weinig stress heeft natuurlijk ook een enorm positieve invloed op je gezondheid.

De vijand van positief denken

Positief denken heeft één grote vijand die je hele mindset in gevaar kan brengen. Dit is piekeren. Piekeren klinkt onschuldig maar kan je binnen no time meesleuren in een negatieve spiraal.

Zinvolle en zinloze gedachten

Gedachten zijn op te delen in gedachten die wat toevoegen en gedachten die dat niet doen. Simpel gezegd heb je dus gedachten die zinvol zijn en gedachten die zinloos zijn.

Zinvolle gedachten zijn gedachten die je nodig hebt om te functioneren. Gedachten die je helpen met een to-do-list maken, die je nodig hebt bij je werk en gedachten die je helpen met beslissingen nemen door voor- en nadelen af te wegen.

Zinloze gedachten zijn gedachten die eigenlijk niks toevoegen. Vaak zijn deze gedachten geladen met negatieve energie waarmee je probeert controle te krijgen over iets waar je geen controle (meer) over hebt. Dit is piekeren.

Piekeren gaat bijna altijd over dingen in het verleden of dingen in de toekomst. Compleet zinloos dus want in het verleden en in de toekomst kunt je niks veranderen. Dat kan alleen in het hier en nu.

Geen ruimte meer voor positieve gedachten

Het enige wat deze gedachten dus doen is ervoor zorgen dat er in je hoofd geen ruimte meer is voor positieve gedachten. Je kunt namelijk maar aan één ding tegelijk denken. Deze gedachte is positief óf negatief.

Uit wetenschappelijk onderzoek is zelfs gebleken dat dat maar 8% van onze piekergedachten gaan over reële problemen en zorgen. 40% gaat over dingen die nooit gebeuren en 30% gaat over dingen die al gebeurd zijn. Hoe duidelijk wil je het hebben? Piekeren is echt zinloos.

Waarom dan toch piekeren?

Als je piekert hoop je ergens controle over te krijgen. Je bent op zoek naar antwoorden en oplossingen om jezelf gerust te stellen. Een mens houdt niet van onzekerheid en dus probeer je uit alle macht zekerheid te krijgen door op zoek te gaan naar antwoorden. Die je in de meeste gevallen niet krijgen omdat je simpelweg geen invloed hebt op het verleden en nooit weet wat er in de toekomst gebeurt.

Conclusie: stop dus met piekeren. Helaas is dit makkelijker gezegd dan gedaan. Het gaat niet vanzelf dus je moet er wat voor doen.

Hoe kun je positief leren denken?

Positief leren denken is een kunst op zich. Gedachten kunnen een geheel eigen leven gaan leiden. Zeker als je nog niet voldoende geleerd hebt om controle over je eigen gedachtenproces te krijgen, kunnen de meest willekeurige gedachten in je op komen. Wanneer je deze dan ook allemaal even serieus zou nemen, kun je hier behoorlijk van slag door raken.

Gedachten zijn eigenlijk losse flodders, die waarde krijgen die je er zelf aan geeft. Hoe meer aandacht bepaalde gedachten krijgen, hoe groter en realistischer ze worden.

Het is dan ook belangrijk om voor zo positief mogelijk te denken, aangezien je zo een eigen realiteit en beleving kunt creëren die dit weerspiegelt. Er zijn verschillende methodes te bedenken hoe je je gedachten zo positief mogelijk kunt krijgen.

Positief denken kun je leren

Als het erop aan komt, zijn gedachten een voortvloeisel uit ons onderbewuste. Ze kunnen opkomen door invloeden van indrukken die je gedurende de dag opdoet. Hoe je de gedachten ervaart, hangt sterk af van wat je gewend bent over iets te denken. Eerdere ervaringen heeft je geest opgeslagen in je onderbewuste en door indrukken worden ze opnieuw opgeroepen.

Afhankelijk van wat je overtuigingen tot iets zijn, zal een gedachte als positief of negatief worden geïnterpreteerd of dusdanig worden gevormd. Dit proces blijft willekeurig totdat je hier zelfstandig en bewust controle over begint uit te oefenen. Je kunt ervoor kiezen om een gedachte die negatief lijkt, om te draaien naar één die een meer positieve lading draagt.

In vier stappen naar positief denken

Stap 1: Bewustwording

De eerste stap hierbij is dat je je bewust bent waar je allemaal over nadenkt. Dit doe je door jezelf heel simpel af en toe de vraag te stellen ‘waar denk ik nu aan?’.

Om dit niet te vergeten kun je voor het gemak misschien de timer op je telefoon instellen, op bepaalde plekken in huis post its ophangen of een kruis op je hand zetten.

Op een gegeven moment zal het in je systeem zitten en wordt het bewust worden makkelijker.

Stap 2: Zinvolle of zinloze gedachten?

De volgende stap is dat je je gaat afvragen of een gedachte zinvol of zinloos is. Als het een zinvolle gedachte is, ga lekker door waar je mee bezig bent.
Als het een zinloze gedachte is, is deze gedachte dan positief of negatief?

Als de gedachte positief is, lekker aan blijven denken. Nooit een positieve gedachten stoppen. Ook al ben je maar een beetje aan het fantaseren. Dit is pure ontspanning van je brein werkt enorm goed tegen stress.

Is de zinloze gedachte negatief? Dan ben je dus aan het piekeren en moet je hier acuut mee stoppen. Het heeft bijvoorbeeld echt geen zin om nog na te denken over de opmerking die beste vriendin maakte een dag eerder. Bedoelde ze de opmerking eigenlijk wel positief? Of was het sarcastisch bedoeld? Je maakt jezelf gek!

Stap 3: Denk aan iets anders

Ok, je moet dus stoppen met de negatieve gedachte die je nu hebt. Maar hoe doe je dat dan? Als je niet aan een paarse olifant mag denken denk je ook aan niks anders dan een paarse olifant toch?

De truc is om simpelweg aan iets anders te gaan denken. Om dit makkelijker te maken is het slim om van te voren te bedenken wat dit dan moet zijn.
Zo voorkom je dat je gaat denken ‘ok, ik wil niet meer denken aan waar ik aan denk maar ik weet niet waar ik anders aan kan denken’. Zo blijven je gedachten steeds terug schieten naar het onderwerp waar je juist niet aan wilt denken.

Waar word je blij van?

Ga voor een gedachte waar je acuut blij van wordt. Die goede vrijpartij van laatst of de laatste keer dat je enorm de slappe lach had met een vriendin. Als je liever een constructieve gedacht hebt, bedenk dan wat je nog aan boodschappen in huis moet halen of wat je nog moet regelen voor het feestje van je jongste kind.

De eerste keren dat je dit doet schieten je gedachten vaak nog terug naar het thema waar je juist niet aan wilt denken. Zeg dan tegen jezelf ‘ok, hier wil ik dus niet meer aan denken’ en ga met je gedachten weer terug naar het onderwerp van jouw keuze. Een beetje wat je ook doet als je mediteert.

Stap 4: Zoek afleiding

Als je stap 3 moeilijk vindt kun je ook je negatieve gedachten stoppen door op zoek te gaan naar afleiding. Ga dan wel iets doen waar je gedachten niet de vrije loop kunnen gaan.

Stofzuigen of autorijden is bijvoorbeeld zinloos omdat je hiermee niet voldoende gebruik maakt van je brein en je deze activiteiten op de automatische piloot kan doen. Vaak ben je dan in no time weer in gedachte verzonken.

Doe dus iets waar je je hersens bij moet gebruiken. Bel je schoonmoeder, maak een puzzel, stuur een e-mail of ga voetballen met je kind. Het maakt niet uit. Geef je brein simpelweg geen ruimte om te piekeren.

15 tips op positief te denken

Naast bovenstaande stappen heb ik ook nog een aantal tips voor je die je helpen om positiever te kunnen denken. Mogelijk dat ze niet allemaal bij je passen dus kies gewoon uit waar jij je goed bij voelt.

1. Maak je hoofd leeg

Een goed begin om gedachten positief te draaien, is door je hoofd leeg te maken. Vaak is het denken een chaos en versterkt dit negatieve gedachten enkel maar. Je kunt door de hoeveelheid en intensiteit van gedachten soms niet meer weten waar de uitweg is. Door bewust toe te laten dat alle gedachten uit je hoofd verdwijnen, schep je weer rust en kun je zelf bepalen welke gedachten je vervolgens nog wilt toelaten.

Je neemt zo de controle over, wat jou de mogelijkheid geeft tot het vormen van zelfverkozen gedachten. Het hoofd leegmaken doe je door lief voor jezelf te zijn, bewust te kiezen om jezelf even wat rust te gunnen.

Het forceren van activiteiten en golven aan gedachten toe te staan, is niet geen teken van goede zorg voor jezelf. Adem juist diep in en sta toe dat de gedachten even geen vat op je hebben. Zo zal het vanzelf rustiger worden.

2. Selecteer bruikbare gedachten

Om verder controle over je eigen gedachtenproces te krijgen, kun je gaan selecteren welke gedachten bijdragen aan een positieve instelling. Besteed bewust aandacht aan welke gedachten allemaal de revue passeren en kies hieruit degene die je aanspreken. Vaak zijn gedachten zo warrig, dat ze nauwelijks ergens op slaan zelfs. Je kunt deze dan gewoon mentaal wegstrepen.

Je kunt dit eventueel op schrift doen, door alle gedachten op te schrijven en dan te bekijken wat er allemaal in je op is gekomen. Zo krijg je inzicht in je eigen gedachtewereld en kun je ook beter leren relativeren.

Ook kun je negatieve gedachten zo een stuk duidelijker vervangen door positieve gedachten en hier zelfs affirmaties van maken.

3. Affirmaties of mantra’s

Hoe kun je positief leren denken? Een goede methode om je gedachten positief te krijgen, is door bewust eigen gedachten te kiezen die positief voor je werken. Door deze in standaardzinnen te vormen, kun je deze herhaaldelijk in gedachten opdreunen en eventueel hardop uitspreken. Zo geef je kracht aan de positieve gedachten en bied je geen ruimte voor andere, storende gedachten.

Dergelijke zinnen worden affirmaties, of mantra’s, genoemd. Ze zijn bedoeld om je hersens te overtuigen van een waarheid die jezelf wilt neerzetten. Door het voortdurend te herhalen, ga je het vanzelf geloven. Zo kun je positief denken.

Onderstaand filmpje is een Nederlandse mantra die je kunt gebruiken om positiever in het leven te staan.

4. Draag positiviteit uit

Door aardig tegen mensen te zijn en een positieve benadering tot het leven uit te dragen, zal dit ook bijdragen aan positieve gedachten. Wanneer je houding negatiever is, werkt dit onbewust door naar je gedachten. Er ontstaat een soort van druk of spanning, die zich uit in gedachten die minder positief zijn. De negativiteit komt zo naar je terug.

Door zelf een positieve houding aan te nemen, kun je ook gemakkelijker je gedachten positiever houden, omdat je tevreden bent over hoe je jezelf gedraagt. Dit zijn allemaal goede methodes om je denken positief te houden.

5. Spreek zo min mogelijk over negatieve dingen

Wat je denkt en zegt bepaald hoe je je voelt. Ben jij geneigd om veel te oordelen over een ander? Grote kans dat je niet heel positief in het leven staat. Probeer in het dagelijkse leven te focussen op de positieve dingen en de negatieve dingen links te laten liggen.

Ga zeker niet alles wat in jouw ogen negatief is benoemen. Dit is funest voor hoe je je voelt. En hoe negatiever jij je voelt, hoe negatiever je gedachten zullen zijn en hoe negatiever als zal zijn wat uit je mond komt. Een neerwaartse spiraal dus.

6. Krijg je energieniveau op peil

Omdat te weinig energie aan de grondslag ligt van een negatieve spiraal is het een must om je energieniveau weer op peil te krijgen. Dit lage energieniveau zorgt er namelijk voor dat je nergens puf voor hebt en dat geeft je het gevoel nutteloos te zijn. Ga dus op tijd naar bed, eet gezond en beweeg voldoende. Het liefst in de frisse lucht. Als je weer meer energie hebt ga je ook eerder weer zinvolle dingen doen.

7. Wees niet zo streng

Stop je negatieve gedachten. Stop met oordelen over een ander en al helemaal over jezelf. Flink de balen van je billen die dikker zijn geworden door het niks doen? Accepteer het voor nu en spreek met jezelf af dat die billen wel weer slanker worden als je je weer beter voelt. Wees niet zo streng voor jezelf.

8. Wees dankbaar

Kijk naar alle mooie dingen in je leven. Stop met focussen op alles wat je niet hebt en wees dankbaar voor de dingen die er wel zijn. Lieve vrienden en familie, een leuke job, een gezond lijf en een partner die van je houdt no matter what. Schrijf het allemaal op een briefje en lees dit voor je gaat slapen en als je wakker wordt. Dan begint en eindigt je de dag in ieder geval met positieve gedachten.

9. Doe leuke dingen

Ga iets doen dat je leuk vindt. En dan vooral iets actiefs met positieve mensen. Ga een workshop salsadansen doen, spring uit een vliegtuig, ga pottenbakken met vriendinnen of een avond flink op stap. Dit laatste zal niet erg goed zijn voor je energieniveau maar kan wel erg leuk zijn!

10. Wees trots en ga genieten

Wees trots op jezelf en probeer weer te genieten. Een negatieve spiraal ben je niet zomaar uit. Dit heeft tijd nodig. Wees daarom trots op iedere stap die je doet in de juiste richting. Gezond gekookt? Applaus voor jou. Een flink stuk gewandeld? Good voor you. Maar ook een gezellige avond met een vriendin is een goede stap. Je probeert weer te genieten.

11. Ga mediteren

Je zal er vast geen zin in hebben en er al zeker het nut niet van inzien als je in een negatieve spiraal zit maar het helpt je echt met positief denken en geeft je energielevel een boost. Tijdens het mediteren komt er namelijk een reactie op gang die precies het tegenovergestelde is van stress. Je bent compleet ontspannen, je geest komt tot rust en je bewustzijn is wakker.

12. Lees de juiste boeken

Er zijn ontzettend veel boeken die je kunnen helpen om bij positief denken en je op de juiste manier kunnen motiveren. Dit boek is een enorme inspiratie geweest voor mij. Misschien heb jij er ook wat aan!

13. Positief denken app

Tegenwoordig bestaan er zelfs apps die je helpen met het bewust worden van je eigen gedachten. In dit artikel heb ik er een paar voor je beoordeeld. Kijk maar of er een tussen zit die je leuk en handig lijkt.

14. Ga schrijven

Uit onderzoek blijkt dat als jij dagelijks jouw positieve gedachten en ervaringen opschrijft, je je beter voelt en je minder vaak ziek bent. Dus neem mijn voorbeeld en begin een inspirerend blog, heel goed voor je gezondheid!

15. Speel vaker

Ook dit is wetenschappelijk bewezen: mensen die regelmatig spelen voelen zich over het algemeen beter en staan positiever in het leven. Dit heeft ermee te maken dat je jezelf niet al te serieus neemt en dat je tijd neemt om te genieten en te lachen.

Positief denken is een must

Als je een keer een flinke negatieve spiraal hebt meegemaakt weet je ook hoe belangrijk het is om positief te denken. Alles wat negatief is KOST energie. Alles wat positief is GEEFT energie. Als je positief kan blijven denken kom je dus nooit meer in die spiraal.

Ga piekeren dus uit de weg en zorg dat je niet te veel stress hebt. Stress is negatief en kost enorm veel energie en zonder energie is het een stuk lastiger om het leven van de zonnige kant te bekijken.