Onlangs kreeg ik weer een mooie les gespiegeld. Ok, laat ik het niet mooier maken dan het is: ik zit er nog midden in. Pijnlijk en verwarrend maar ook heel leerrijk en waardevol. Het geeft mij bewustzijn op het thema hechten en onthechten.
Kort door de bocht, hechten heeft te maken met vastpakken en kun je aan alles wat tastbaar is: spullen, mensen, dieren, planten, huizen etc. Dit wordt ook zo mooi helder wanneer gesproken wordt over ‘ergens (emotionele) waarde aan hechten’. Bijvoorbeeld de ring van je oma die je als erfstuk kreeg.
Maar je kunt je natuurlijk ook hechten aan niet tastbare dingen: patronen, ideeën, concepten, gewoonten. Denk bijvoorbeeld maar aan het hebben van een bepaalde geloofsovertuiging. Of de waarde die je kunt hechten aan een bepaalde status.
Het probleem met hechten is alleen dat je je iets of iemand een soort van toe-eigent. Je gaat je ermee identificeren. Het ding of de persoon in kwestie is bevestigend voor je ego. Wanneer daar sprake van is wordt het verdomd ingewikkeld als je dat mooie/fijne/kostbare ding of de liefste/leukste/lekkerste persoon ter wereld moet laten gaan.
Dan moet je namelijk een deel van jezelf loslaten. Auw.
Niets is voor altijd
Vooral als je weet dat niets voor altijd is zal je begrijpen dat het leven behoorlijk pijnlijk kan zijn als je steeds afscheid moet nemen van bepaalde delen van jezelf. Dan LEID je je leven niet, dan LIJD je je leven.
En toch, zelfs met deze wetenschap, zijn wij mensen vaak geneigd om iets zó goed vast te willen pakken dat loslaten haast onmogelijk wordt. Hiermee denken we zekerheid te creëren en proberen we grote delen van ons leven te vangen in concepten en contracten.
We volgen een opleiding waar we later goed mee kunnen verdienen, we beloven eeuwige trouw aan onze grote liefde, we regelen een goed inkomen bij een vaste werkgever en we kopen natuurlijk een huis met een (top) hypotheek.
Wanneer we dit gerealiseerd hebben denken we dat we veilig zijn. Ons niet beseffend dat we onszelf vooral gevangen zetten. Maar dat is een onderwerp voor een andere keer.
Ontwikkeling IS het leven
Het lullige is alleen dat dit maar schijnveiligheid is. De grondregel van het leven is namelijk dat alles aan verandering onderhevig is. Niets blijft hetzelfde. Ontwikkeling IS het leven. Alles doorleeft de cyclus van leven en dood en alles daar tussen in.
Kijk bijvoorbeeld maar naar hoe de natuur zicht beweegt door de seizoenen heen. In de lente ontstaat het leven. Alles groeit en bloeit volop in de zomer. In de herfst verliest alles zijn kracht. Om uiteindelijk te sterven in de winter.
Als zand door onze vingers
Alles om ons heen doorleeft dezelfde cyclus. Huizen branden af, bedrijven gaan failliet, relaties stranden en geliefden gaan dood. Lekker optimistisch verhaal dit he? ;-)
Ook wij mensen ontkomen hier niet aan. Onze ziel incarneert in een prachtig lichaam waarmee het leven ervaren mag worden. Het groeit en bloeit tot een bepaald hoogtepunt om vervolgens (na hopelijk een hele lange tijd) de cirkel rond te maken en te sterven. Ieder mens op zijn eigen tijd.
Cru eigenlijk dat dit de enige zekerheid is die wij hebben in het leven. Verder hebben we er simpelweg geen bal over te zeggen. Hoe hard we ook proberen om die zekerheid en daarmee veiligheid vast te pakken.
Ergens zal het als zand door onze vingers glippen en staan we met lege handen. Tenminste… als we er op die manier naar blijven kijken.
Hoe onthechting geluk kan brengen
Als hechten te maken heeft met vastpakken heeft onthechten logischerwijs te maken met loslaten. Beter gezegd: onthechting betekent dat je je losmaakt van de behoefte om ergens aan gehecht te zijn. De behoefte om je ergens mee te identificeren.
Dit betekent overigens niet dat je niets mag bezitten of ervan mag genieten. Het betekent vooral dat je je realiseert dat je je niet gelukkiger voelt door bepaalde spullen te bezitten.
Ik ben persoonlijk niet erg materialistisch ingesteld en hecht dan ook niet veel waarde aan spullen. Begrijp me niet verkeerd, ik hou zeker wel van mooie dingen en kan ook enorm genieten van een paar nieuwe laarzen, die gave oorbellen of dat ene boek dat al zo lang op mijn lijstje staat.
Maar als het er niet (meer) is of als iets kapot gaat ben ik vaak al snel weer ok. Iets dat ik wel heb moeten leren want met die twee sloopkogels van mij in huis wil er nog wel eens wat sneuvelen.
Wat mij nu vooral dagelijks dankbaar maakt voor alles wat nog wél heel is. Fijne bijkomstigheid.
Stop met de ander controle geven over jouw geluk
Ook betekent onthechting dat je stopt andere mensen controle te geven over jouw geluksgevoel. Iets wat bijvoorbeeld vaak gebeurt als je verliefd wordt op iemand. Je leeft dan met de illusie dat de ander jou heel maakt.
Door dit te geloven maak je jezelf afhankelijk van de ander en ben je dus niet heel op het moment dat de ander uit beeld verdwijnt. En dat doet pijn. Nu wil ik natuurlijk niet zeggen dat je nooit meer verliefd mag worden. Natuurlijk wel. Het liefst zo vaak mogelijk want het is een heerlijk gevoel.
Hou alleen in je achterhoofd dat het voorbij gaat en ontleen hier niet je levensgeluk aan. Geniet intens maar blijf dichtbij jezelf. En dat is een flinke uitdaging als je head over heals bent....
Bewustwording op de eeuwige beweging
Als het je lukt om bewustzijn te krijgen op deze eeuwige beweging binnen en buiten jezelf, zal je in deze ‘onzekerheid’ het mooiste leven kunnen creëren. Dat klinkt misschien gek want ergens lijkt het niet erg hoopvol om te leven in de wetenschap dat alles ergens een keer stopt.
Het kan je zelfs een beetje moedeloos maken want 'what the blieb’ heeft het leven dan voor zin?
Toch, als je hier voorbij kunt kijken zal je de echte magie van het leven kunnen ervaren en kan het enorm veel ruimte geven wanneer je door een donkere periode gaat.
Ter illustratie onderstaand 'verhaaltje':
Wat maakt je gelukkig als je verdrietig bent?
Een dorp wordt aangevallen en veroverd door een groep krijgers van een andere stam. De koning van de zegevierende stam zegt dat hij het hele dorp ter dood zal brengen. Echter is er één uitweg.
Als iemand in het dorp hem kan vertellen wat hem gelukkig maakt als hij verdrietig is en zijn angst voor verdriet laat verdwijnen als hij gelukkig is, zal hij zijn krijgers terugfluiten en nooit meer terug komen.
De dorpsbewoners bouwen vervolgens een groot vreugdevuur. De hele nacht lang denken hun wijze vrouwen en mannen na om een antwoord te vinden op de bijzondere vraag van de koning.
Direct bij zonsopgang komt de koning het dorp binnen en benadert de wijze vrouwen en mannen. “Hebben jullie een antwoord gevonden?” Een van de wijzen reikt in haar buidel en overhandigt de koning een gouden ring.
De koning kijkt verontwaardigd en zegt: ‘ik ben een koning, denk jij dat ik niet voldoende goud heb? Hoe kan deze simpele ring mij gelukkig maken als ik verdrietig ben en mijn angst voor verdriet doen verdwijnen als ik gelukkig ben?
De wijze vrouw geeft aan dat de koning naar de inscriptie moet kijken. De koning kijkt naar de binnenkant van de ring en leest: OOK DIT GAAT VOORBIJ.
De koning kan niets anders dan de wijze vrouw gelijk geven. Hij roept zijn krijgers bij elkaar en verlaat vol dankbaarheid voor deze pas verworven wijsheid het dorp.
This too shall pass
Wanneer jij het in jouw leven voor elkaar krijgt om in de moeilijke situaties bewustzijn te hebben op deze wijsheid zal je lijden een stuk minder zijn. Je weet dan immers dat het voorbij gaat.
En die gedachte geeft ruimte van binnen. Ruimte om het vanuit ander perspectief te zien. Ruimte om echt te kunnen ‘zijn’ en dat brengt innerlijke rust.
In de situaties waar het jou goed gaat brengt bewustzijn op dit stuk ook ruimte doordat jouw angst voor verlies en onzekerheid voor de toekomst verdwijnt. In plaats van deze angst ontstaat ruimte voor dankbaarheid.
Vanuit dit perspectief stel je ook geen onredelijke eisen aan de wereld: maak me heel, maak me gelukkig, vertel me wie ik ben. Niks of niemand in de wereld kan dit namelijk aan jou geven. Wanneer je dus wél leeft in deze verwachting zal je ALTIJD teleurgesteld worden en ben je aan het lijden.
Goed nieuws
Mocht je nou denken, lekker lullen hoor Hermans met je onthechten, ik kan dat écht niet... Nou, dan heb ik goed nieuws voor je. Je hoeft het namelijk niet te kunnen. Je hoeft het niet eens te proberen.
Het is namelijk onmogelijk om verandering te stoppen. Het leven dwingt je simpelweg om los te laten. Het is alleen aan jou of je in de overgave gaat of dat je tegen beter weten in weerstand blijft bieden. Een keuze tussen de makkelijke weg en de moeilijke weg.
Dus wat wordt het?
Iets grijpen en vastpakken en daar moeite voor doen?
Of niet naar iets grijpen, loslaten en volledig ontspannen?
It’s up to you…(and me of course)…
