Belemmerende overtuigingen de baas: DE ultieme handleiding
De visie waarop jij als mens op de wereld kijkt is altijd zeer subjectief. Veel mensen denken vaak dat er een objectieve werkelijkheid bestaat, maar dat is niet geval wanneer het je gevoel betreft. Je gevoel is namelijk altijd subjectief en geeft weer hoe jij tegen de wereld aankijkt.
Een extreem voorbeeld hiervan zie je bijvoorbeeld bij drank. Wanneer iemand veel gedronken heeft, kijkt deze persoon doorgaans rooskleuriger (of juist minder rooskleurig) tegen de wereld aan dan wanneer deze nuchter is. Hoewel de wereld hetzelfde blijft, zie je dan toch wat voor grote impact je brein kan hebben op de werkelijkheid.
In dit artikel ga ik in op overtuigingen en hoe deze voor je kunnen werken, maar je ook zeker minstens zo vaak belemmeren.
Gemiddelde leestijd: 12 minuten
Hoe ontstaan van overtuigingen
Dit brengt ons bij denkbeelden. Dit zijn in principe alle gedachten die je brein omvatten over verschillende zaken in het leven. Deze gedachten zijn doorgaans aardig vastgeroest en zijn op te splitsen in belemmerende overtuigingen en stimulerende overtuigingen, maar daarover later meer. Allereerst gaan we eens de oorzaak van deze vastgeroeste denkbeelden uitdiepen.
Dit gebeurt er in je jeugd
Veel van de overtuigingen die je hebt zijn terug te traceren naar je jeugd. Een kind is doorgaans zeer spontaan in het eerste jaar van zijn leven. Als volwassen persoon bekijk je een kind vaak met jaloezie. Je vraagt je af hoe die zo gelukkig en zorgeloos kan zijn, terwijl jij als volwassene met allemaal problemen kampt.
In de eerste levensjaren wordt een kind bijna nooit gecorrigeerd en dit betekent dat hij nog geen enkel vastgeroeste overtuiging heeft. Ook word je op die leeftijd vaak nog niet gecorrigeerd. Ouders corrigeren kinderen vaak nog niet op zeer jonge leeftijd, omdat ze bewust zijn van het feit dat de baby's dit toch nog niet begrijpen.
Anders gezegd: een persoon is het puurste in het allereerste jaar van zijn leven. Het verstand is er nog niet en zal haar of hem daarom ook niet dwarszitten met wat dan ook. Het enige wat het kind wil is spelen met speelgoed, om op die manier positieve prikkelingen te ontvangen.
Dit feest duurt maar een korte periode. Wanneer een kind ouder wordt en meer dingen leert te begrijpen, zullen er overtuigingen ontstaan. Hier zijn gemakkelijk een aantal concrete voorbeelden voor te geven.
Voorbeeld 1
Een kind is aan het spelen op een plek waar dit gevaarlijk is, bijvoorbeeld onder een scherpe tafel, of een andere locatie waar hij of zij niet mag spelen. Er bestaat dan een grote kans dat dit kind gecorrigeerd wordt door zijn ouders. Zij zullen hem vermanen dat hij of zij daar niet mag spelen.
Misschien werkt het de eerste keer niet gelijk en zal het kind het nog een aantal maal doen. Maar als dit patroon zich herhaalt zal het kind uiteindelijk de volgende overtuiging creëren: Oké, als ik hier ga zitten dan gaan mijn ouders schreeuwen, dus dit is niet goed. Ik neem nu afstand van deze tafel.
Op die manier is er een denkbeeld in zijn hoofd gecreëerd: scherpe punten van tafels zijn gevaarlijk dus daarvan moet ik afstand houden.
Voorbeeld 2
Kinderen staan erom bekend om het feit dat ze veel lawaai maken. Daarvoor zijn ze immers kind. Een kind weet nog niet hoe hij of zij zich moet gedragen in verschillende sociale situaties. Dit kan voor een kind namelijk ook erg verwarrend zijn.
Wanneer een kind alleen thuis is met bijvoorbeeld zijn moeder, bestaat de kans dat de moeder het niet erg vindt als het kind veel lawaai maakt. Alleen wanneer bijvoorbeeld mensen op bezoek komen, bestaat de kans dat de moeder zegt dat het kind stil moet zijn.
Een kind heeft dan weer een nieuwe overtuiging aangeleerd: wanneer er onbekende mensen langskomen moet ik stil zijn.
Voorbeeld 3
Buiten het huis leert een kind ook op verschillende manieren hoe hij of zij zich aan moet passen aan de sociale normen die gelden op die specifieke plek. Neem bijvoorbeeld een stiltecoupé in een trein. Kinderen houden ervan om te praten en zullen niet snel begrijpen dat je op de ene plek wel kan praten in een trein en een andere niet.
Voorbeeld 4
Er zijn uiteraard ook situaties die een kind zich aanleert zonder invloed van mensen. Als een kind zich ergens pijn aan doet, zal er automatisch het denkbeeld ontstaan: dit moet ik niet meer doen. Een brein kopieert dit gelijk, omdat je brein is ingesteld om jou als persoon in veiligheid te houden.
Niet alle overtuigingen zijn negatief
Waarschijnlijk is het je duidelijk hoe overtuigingen ontstaan. Let wel: zoals je in de voorbeelden hebt gezien zal een overtuiging niet altijd per definitie een negatief iets zijn. Sommige denkbeelden hebben wij nodig om onszelf te beschermen tegenover de grote, kwade buitenwereld.
Maar vaak zijn het wel de negatieve denkbeelden die het meest benadrukt worden wanneer je een kind bent. Ga maar eens na: een kind zal altijd eerder horen dat hij iets niet moet doen, dan dat hij of zij een complimentje krijgt.
Je hoort een ouder namelijk zelden zeggen: "Wat goed van je dat je daar zo stil aan het spelen bent!". Integendeel, het zal enkel optreden wanneer hij of zij iets verkeerds doet. Zo worden over het algemeen alleen negatieve denkbeelden gestimuleerd en geen stimulerende denkbeelden.
Overtuigingen in je verdere leven
Wat als kind begint zal vervolgens het hele verdere leven van een persoon doorgaan. Je krijgt er als mens altijd weer nieuwe overtuigingen bij. Voor een gemiddeld persoon is het zeer moeilijk om vastgeroeste denkbeelden van zich af te zetten.
Dit begrijp je waarschijnlijk zelf ook wel: wanneer jij bijvoorbeeld je hele leven bent gepest op je uiterlijk, zal het zeer moeilijk zijn om in de spiegel te kijken en jezelf knap te vinden. Daarnaast zal je dan over het algemeen onzeker zijn. Hoe vaak je dan ook hoort dat je er goed uitziet: de negatieve overtuigingen zullen altijd de boventoon voeren.
Gelukkig zijn er verschillende methodes om van bepaalde negatieve overtuigingen af te komen, of deze om te zetten in positieve denkbeelden. Voor we deze tips behandelen zullen we allereerst uitdiepen wat de stimulerende en belemmerende overtuigingen precies zijn.
Stimulerende en belemmerende overtuigingen
Wat zijn belemmerende overtuigingen?
Een gemiddeld persoon heeft over het algemeen meer negatieve denkbeelden dan positieve denkbeelden. Dit belemmert hem of haar in het doen of laten in het leven. Een goed voorbeeld van een negatief denkbeeld is de angst voor openbaar spreken. Dit wordt vaak als nummer 1 angst van mensen in het algemeen gezien!
De beroemde Amerikaanse komiek Jerry Seinfeld zei daar ooit iets over in de trant van: als publiekelijk spreken voor mensen meer angst opwekt dan de dood, is tijdens een begrafenis de persoon in de kist beter af dan degene die de speech moet doen.
Deze grap weergeeft goed hoe irrationeel bepaalde angsten van mensen zijn. Toch zorgen deze negatieve denkbeelden voor deze angsten. Als jij je hele leven denkt dat je lelijk bent, zal dit altijd je kans op een leuke vriend of vriendin belemmeren. Terwijl je waarschijnlijk niet eens lelijk bent, maar dit jezelf hebt wijsgemaakt omdat één bepaald persoon dit tegen je heeft gezegd.
Het is namelijk moeilijker om van negatieve denkbeelden af te komen dan van positieve denkbeelden. Een ander negatief denkbeeld is dat je je leven niet kan veranderen. Veel mensen zijn ervan overtuigd dat hun lot al in de sterren staat geschreven.
Als zij een saaie baan hebben, denken ze niet: oké, ik ga ontslag nemen en zorgen dat ik een leuke baan krijgen. Integendeel, ze denken doorgaans: Tjah, zo is het nu eenmaal. Niets aan te doen, ik moet het maar accepteren.
Dit is een duidelijk voorbeeld van hoe belemmerende overtuigingen letterlijk je leven kunnen beïnvloeden.
Wat zijn stimulerende overtuigingen?
Hier onder geef ik een aantal voorbeelden van stimulerende overtuigingen. Je herkent ze vast. Of van jezelf of van iemand in je omgeving.
1. Zeker in het leven staan
De ene persoon staat veel zekerder in het leven dan de ander. Je kent in je nabije omgeving vast wel een persoon waarvan je denkt dat deze bijna geen angst kent. Iemand die gemakkelijk altijd de leiding neemt.
2. Niet angstig aangelegd
Of iemand die nooit nerveus is voor bepaalde zaken waar de gemiddelde persoon zeer nerveus voor is. Een goed voorbeeld hiervan is de tandarts: sommige mensen zijn totaal niet bang voor de tandarts. Dit heeft vaak een goede reden: ze hebben nooit negatieve ervaringen met de tandarts gehad. Ze hadden een lieve tandarts die ze van kind af aan altijd gerust stelde.
Door dit vastgeroeste denkbeeld over de tandarts zijn ze over het algemeen nooit bang voor de tandarts. Dit is een duidelijk voorbeeld van een positief denkbeeld over een fenomeen waar mensen over het algemeen toch wel een beetje bang voor zijn.
3. Aantrekkelijkheid
Een ander voorbeeld van een positief denkbeeld is aantrekkelijkheid. Veel mensen zijn nooit bang om mensen in de ogen aan te kijken, of in het middelpunt te staan omdat ze van zichzelf weten dat ze aantrekkelijk zijn. De reden dat ze dit denkbeeld hebben komt vaak door de manier waarop ze hun hele leven zijn behandeld.
Zo werden ze in de kroeg bijvoorbeeld vaak aangesproken. Of ze kregen veel complimentjes in het algemeen, waardoor ze dit denkbeeld hebben ontwikkeld die vervolgens vastgeroest is aan hun identiteit.
Stimulerende overtuigingen leiden tot een gelukkiger leven
Mensen met grotendeels positieve denkbeelden staan over het algemeen gelukkiger in het leven. Ze durven sneller dingen aan te pakken, zijn niet onzeker en durven haantje de voorste te zijn. Op die manier zijn ze succesvol en vaak gelukkig.
Veel mensen denken dat dit puur aanleg is. Zij denken dat de ene persoon gewoon zelfverzekerder is dan de ander. Maar ze vergeten vaak dat deze beeldvorming door ervaringen in het leven zelf komen. Overtuigingen kun je veranderen, alhoewel het niet makkelijk is kan iedereen in principe het beste uit zichzelf halen.
Tips om belemmerende overtuigingen te doorbreken
Uiteraard willen we dat positieve denkbeelden de boventoon voeren in je bestaan. Zoals nu wel duidelijk is geworden zijn deze stimulerende overtuigoingen belangrijk voor je levensgeluk. Daarom hieronder een aantal praktische tips die je kunnen helpen om positieve denkbeelden te verwelkomen en negatieve denkbeelden weg te werken uit je leven.
Tip 1: zorg ervoor dat je weet welke denkbeelden je belemmeren
Stap 1
Het klinkt natuurlijk allemaal leuk en aardig om je denkbeelden even om te zetten. Maar uiteraard moet je wel weten welke denkbeelden het precies zijn die een negatieve impact op jouw leven hebben. Een goede manier om hier mee te beginnen is om op te schrijven welke negatieve denkbeelden je allemaal hebt.
Vaak zijn er sowieso wel een paar die jou te binnen schieten. Als jij bijvoorbeeld zenuwachtig wordt als nieuwe mensen tegen je gaan praten, weet je dat dit een negatief denkbeeld van je is. Namelijk: ik vind het moeilijk om contact te leggen met nieuwe mensen.
Schrijf eerst alle problematieken op die je hebt in het leven en die je plezier belemmeren. Zet vervolgens al deze problematieken om in de negatieve denkbeelden die ervoor zorgen dat jij je zo voelt.
Stap 2
Wanneer je dat hebt gedaan is het belangrijk om ook onbewuste, onderliggende denkbeelden naar voren te halen. Om dit te doen moet je voor jezelf nagaan wat je mening is over bepaalde dingen in het leven.
- Wat vind je van je uiterlijk?
- Hoe zie jij je toekomst voor je?
- Wat vind je van je vrienden?
- Waarvan word je chagrijnig?
- Waarvan word je vrolijk?
- Etc.
Het is belangrijk om al deze denkbeelden op te schrijven, zodat je een goed beeld van jezelf hebt neergezet.
Stap 3
Nadat je dit hebt gedaan, is het van belang om de meest opvallende overtuigingen die je ziet eruit te pakken. Vervolgens ga je deze analyseren. Probeer te achterhalen wat de oorsprong van deze denkbeelden zijn.
- Hoe zijn ze ontstaan?
- Wie heeft mij dit denkbeeld geleerd?
- Is dit denkbeeld positief of negatief voor mij geweest in het leven?
- Etc.
Stap 4
De overtuigingen waarover je het minst tevreden bent streep je door. Wanneer je dit gedaan hebt zorg je ervoor dat je een nieuw denkbeeld in de plaats van het oude denkbeeld zet. Dit moet dan een positief denkbeeld zijn en leef hier vervolgens na. Dit is een goede manier om je bewust te zijn van de meest belemmerende overtuigingen en deze te veranderen door bewust te zijn van jezelf.
Tip 2: confronteer jouw negatieve denkbeeld met de realiteit
Een goede manier om van jouw belemmerende overtuigingen af te komen is door ze te confronteren met de realiteit. Het is namelijk moeilijk om te denken: ach dit denkbeeld is irrationeel, ik werk hem even weg met mijn brein. Helaas werkt het brein niet zo eenvoudig.
Je hebt ervaringen nodig die ervoor zorgen dat jouw belemmerende overtuigingen als sneeuw voor de zon verdwijnen. Laten we even een aantal veelvoorkomende angsten nemen en laten zien hoe de realiteit deze denkbeelden kan wegwerken in een korte periode.
1. Overtuiging
Ik durf niet met onbekende mensen te praten, want ik ben van nature introvert ingesteld. Bovendien zit niemand op mij te wachten als ik met ze praat.
Toetsen aan de realiteit
Ga de straat op en probeer deze angst te overwinnen. Dit kun je langzaam opbouwen: maak er bijvoorbeeld een gewoonte van om bij de kassa van de supermarkt altijd even een praatje te maken met de caissière. Dit hoeft niet eens een lang gesprek te zijn: zeg bijvoorbeeld 'Lekker weer vandaag, hé?' of 'Moet je nog lang werken vandaag'?
Wat je dan zal merken is mensen over het algemeen vriendelijk tegen je zijn. Hij of zij zit zich namelijk ook maar te vervelen daar achter de kassa en kan wel wat afleiding gebruiken. Als je vaker op deze manier met onbekende mensen praat, zal je brein dit automatisch gaan opslaan en deze belemmerende overtuiging zal op die manier verdwijnen als sneeuw voor de zon.
2. Overtuiging
Ik ben niet gemaakt voor de liefde. Al mijn vriendinnen hebben een leuke vriend, alleen ik ontmoet nooit iemand.
Toetsen aan de realiteit
Verbreed je kennissenkring. Er zijn meer dan een biljoen mannen op deze wereld en er is ongetwijfeld ook wel iemand die goed bij jou past. Het is echter wel belangrijk om actie te ondernemen om van dit denkbeeld af te komen. Thuis in bed komt de ridder op het witte paard namelijk niet zomaar aan je deur kloppen.
Mensen besteden over het algemeen weinig aandacht aan hun liefdesleven: ze denken dat dit iets is wat vanzelf komt. Voor sommige personen is dit misschien zo, maar lang niet voor iedereen. Ga daarom vaak op pad in en ga opzoek naar leuke mannen.
Maak een praatje met iemand die je leuk lijkt en zie of het klikt. Wanneer je actief op zoek gaat zal je merken dat er genoeg mannen zijn die bij je passen. Ook dit denkbeeld zal op die manier in kracht afnemen.
3. Overtuiging
Publiekelijk spreken is niet mijn ding, ik ben er niet goed in en zal dat ook nooit worden.
Toetsen aan de realiteit
Welnu, niet iedereen kan even goed worden in bepaalde skills, maar iedereen kan door training beter worden dan dat hij of zij is. Als je slecht bent in publiekelijk spreken zijn er altijd verschillende cursussen die je kunt doen. Een voordeel hiervan is dat ook je angst voor publiekelijk spreken verdwijnt.
Als jij weet dat je goed voorbereid bent, zal je brein automatisch ook tot rust komen. En als je brein tot rust is, zal je automatisch ook beter zijn in het publiekelijk spreken. Je brein en lichaamsbewegingen zijn namelijk met elkaar in connectie. Veel oefenen en lesgeven ergens in kan ook helpen om dit denkbeeld te laten verdwijnen.
Niet makkelijk maar wel haalbaar
Deze voorbeelden weergeven goed hoe de realiteit ervoor kan zorgen dat jouw brein een denkbeeld gaat veranderen. In principe is dit een goede methode om vrijwel alle belemmerende overtuigingen die jij hebt om te zetten.
Laat me je wel vertellen: ik ben de laatste die zal erkennen dat dit makkelijk is. Het zal soms zwaar zijn, maar uiteindelijk zal het zich allemaal terugbetalen en dat is uiteindelijk waar je het voor doet. Niets in het leven komt gemakkelijk, maar alles is in principe haalbaar.
Tip 3: buig je belemmerende overtuigingen om in positieve denkbeelden
Voor elk negatieve denkbeeld is er vaak wel een tegenpool te verzinnen. Het is belangrijk om deze tegenpool te vinden en op die manier dat specifieke denkbeeld om te zetten in een stimulerende overtuiging.
Hier onder geef ik je een aantal voorbeelden van belemmerende overtuigingen en hoe je deze gemakkelijk kun ombuigen in een positieve tegenpool.
1. Belemmerende overtuiging
Niemand interesseert het iets wat ik doe. Niemand vind mij belangrijk. En dat maakt mij erg ongelukkig
Positieve tegenpool
Het feit dat niemand het iets interesseert wat ik doe, geeft mij ultieme vrijheid. Op die manier let niemand op mij en zal niemand mij veroordelen. Ik kan op die wijze mijn eigen leven bepalen en dit maakt mij gelukkig.
2. Belemmerende overtuiging
Ik ben bang voor ongemakkelijke momenten tijdens conversaties met onbekende mensen. Dit maakt mij erg nerveus en daarom ongelukkig.
Positieve tegenpool
Ongemakkelijke situaties zijn grappig bij anderen, waarom dan niet bij mij? Ik ben na een ongemakkelijke situatie nog steeds dezelfde persoon, dus waarom zou ik er niet gewoon om lachen?
Bewustwording geeft inzicht
Dit zijn een aantal voorbeelden om een indruk te geven hoe je negatieve denkbeelden kunt omzetten in positieve denkbeelden. Zoals je ziet is dit helemaal niet zo moeilijk. Bekijk het positiever en zet dit vervolgens op papier.
Vaak zie je door bewust te worden van een negatieve gedachtegang al hoe absurd deze gedachte eigenlijk is. Het ombuigen wordt daardoor makkelijk en op die manier filter je alle negatieve denkbeelden uit je brein.
Tekort aan zelfliefde?
Mensen die last hebben van veel belemmerende overtuigingen hebben vaak een tekort aan zelfliefde. Zelfliefde is het allerbelangrijkste wat er is als je een leven vol leven wilt leven. Mensen met voldoende zelfliefde ervaren meer geluk, bereiken makkelijker wat ze graag willen en kunnen ook meer liefde geven aan anderen.