Het uiten van emoties: best wel een ding

Het uiten van emoties: welke zijn er eigenlijk?

Het menselijk wezen kent een ruime variatie aan emoties en gevoelens. Doorgaans wordt dit onderverdeeld in basisemoties als boosheid, verdriet, vreugde en angst. Er zijn echter nog tal van andere emoties en gevoelens die hieronder zijn onder te verdelen.

Een emotie wordt vaak opgeroepen door een bepaalde situatie, waarbij een gevoel wordt getriggerd. Ook kan het voortkomen door een gedachte of herinnering. Spontaan komt dan een emotie naar boven en reageert je lichaam op dit gevoel. Hieruit kan een fysieke uiting volgen, echter kan het ook intern beleefd blijven, waarbij het nauwelijks zichtbaar zal zijn voor de mensen om je heen.

Veinzen van een emotie

Veelal kun je een emotie verhullen of wegdrukken, zodat er niets van wordt opgemerkt. Ook is het mogelijk om een emotie na te doen, waardoor het lijkt of je een bepaalde emotie uit, die in werkelijkheid niet direct als dusdanig wordt gevoeld. In sommige gevallen kan het verstandig zijn of de voorkeur hebben om een bepaalde emotie niet te tonen.

In werksituaties wordt dit over het algemeen ook verwacht. Dan is het van belang om een professionele houding te behouden, waardoor er niet direct ruimte is voor het uiten van een eigen emotie, als verontwaardiging, ergernis of verdriet. Je wordt geacht je persoonlijke gevoel hierin te scheiden van hetgeen op de werkplek plaatsvindt.

Lezen van emoties

Dit vermogen tot verhullen, uiten of nadoen van emoties maakt het soms lastig om werkelijk door te hebben wat er bij iemand speelt. Hoe weet je immers of een geuite emotie echt is en waar deze vandaan komt? Wat heeft veroorzaakt dat iemand een bepaalde emotie toont? Is er wellicht nog een andere emotie die er aan de grondslag van ligt?

Afhankelijk van je eigen empathisch vermogen om toegang te voelen tot je eigen emoties, geeft dit ook ruimte om de emoties van anderen goed te voelen en op te merken. Je bent zo bekend met het volledige spectrum aan menselijke emoties en hoe hier algemeen mee wordt omgegaan.

Emotie op emotie

Vaak komt het namelijk voor dat een geuite emotie, een andere dieperliggende emotie verhuld, bij wijze van bescherming of om jezelf groot te houden. Een emotie als boosheid wordt soms eerder getoond dan een onderliggend gevoel van verdriet.

Het kan echter ook andersom waar verdriet wordt ingezet, om niet bij een gevoel van woede te hoeven komen. Een houding veinzen waarbij je jezelf gevoeliger of zachter opstelt, om een krachtige uitbarsting te voorkomen waarbij je daadwerkelijk zegt wat je denkt of voelt en een stortvloed van boosheid meekomt.

Onderdrukken van emoties

Van jongs af aan worden zowel jongens als meisjes geleerd bepaalde emoties te onderdrukken. Soms zelfs tot zo’n niveau waarbij een bepaalde emotie eigenlijk niet eens meer zou moeten voorkomen. Bij meisjes is dit vaak boosheid, waarbij het uiten van ongenoegen doorgaans als onwenselijk wordt beschouwd. Ze worden zo eerder in een richting geduwd waarbij ze zich lief en vrolijk moeten opstellen.

Bij jongens zijn de emoties verdriet of angst vaak eerder weer gevoelens die op de achtergrond moet blijven. De emotie boosheid krijgt dan weer wel vaker ruimte om getoond te worden.

Onduidelijke communicatie

Door het onderdrukken van emoties raakt de natuurlijke stroom van het ervaren en uiten van emoties geblokkeerd en dit kan leiden tot verwarring, zowel intern als onderling met andere mensen. Ook tussen mannen en vrouwen ontstaat zo onduidelijkheid over hoe je jezelf tot elkaar verhoudt en gedraagt.

Communicatieproblemen komen doordat je slechts een deel van de waarheid over hoe je je voelt kunt uiten. Doordat je gewend bent een deel stil te houden en de ‘gewenste’ emotie te tonen, wordt mogelijk voor de ander niet duidelijk wat je werkelijk ervaart en bedoeld. Wanneer de ander hetzelfde doet, kun je elkaar moeilijk verstaan en begrijpen. Dit roept vaak weer andere emoties van boosheid of teleurstelling op, terwijl dit mogelijk niet eens nodig is.

Doseren van emoties

Bij het uiten van emoties is het belangrijk om eerlijk te zijn. Dit begint bij je kwetsbaar te durven opstellen. Een te lang inhouden van een bepaalde emotie in de hoop dat het alsnog wordt opgemerkt, kan ervoor zorgen dat het uiteindelijk in je ontploft. Dit kan naar buiten gericht zijn, waarbij de emotie te overdreven wordt neergezet, maar ook kan het zich intern slaan en zorgen voor depressieve gevoelens. Voor zowel je eigen gezondheid als gezonde relaties met anderen, is het belangrijk om je emoties open, doch gedoseerd te uiten.