Negatieve gedachten zijn je grootste vijand
“Daar heb ik vast te weinig ervaring voor”. “Dat kan ik echt niet aan met die ribbel over mijn broek”. “Stoppen met roken gaat mij echt nooit lukken”.
Dit soort negatieve gedachten zijn vast heel herkenbaar. Tenminste, bij mij hebben ze de neiging om de hele dag door mijn hoofd te spoken.
Ik moet ze echt bewust met een moker uit mijn hoofd slaan anders bepalen ze hoe ik die dag op mijn vriend reageer (en hij vervolgens weer op mij), hoe vervelend mijn kinderen zijn die dag (zij reageren immers op mijn stemming) en hoeveel ik verder gedaan krijg die dag.
Inhoudsopgave
- Hoe ontstaan negatieve gedachten nou eigenlijk?
- Je eigen negatieve overtuigingen in kaart brengen
- 11 Tips die jou zeker gaan helpen
- 1. Wees je bewust van je eigen gedachten
- 2. Kies een positieve gedachte ter vervanging van een negatieve
- 3. Opsommen van dingen waar je trots op bent
- 4. Oordeel niet over anderen
- 5. Zorg er voor dat je het lekker warm hebt
- 6. Zorg er voor dat je genoeg energie hebt
- 7. Leer relativeren
- 8. Besef dat je een keuze hebt
- 9. Ga iets anders doen
- 10. Schrijf je negatieve gedachten op en gooi ze weg
- 11. Vermijd de triggers van je negatieve gedachten
- Wat moet je vooral niet doen!
- De impact van negatieve gedachten op je zelfvertrouwen
- Bronvermelding
Negatieve gedachten bepalen hoe je je voelt
Het is heel belangrijk om te weten dat gedachten bepalen hoe je je voelt. Denk jij fijne dingen? Dan zal jij je ook fijn voelen. Denk jij aan nare dingen? Dan zal jij je een stuk vervelender voelen. Neem maar eens de proef op de som.
Als jij nadenkt over iets naars dat in het verleden is gebeurd, krijg je acuut dit gevoel terug. Waarschijnlijk niet in alle heftigheid van toen maar het zal geen blij gevoel zijn. Denk jij daarentegen aan een fijne herinnering zal je zien dat je ongemerkt met een glimlach op je gezicht zit.
Hoe ontstaan negatieve gedachten nou eigenlijk?
‘Ok, interessant’ hoor ik je denken. Maar waar komen die negatieve gedachten nou eigenlijk vandaan?
Negatieve gedachten ontstaan door bepaalde overtuigingen die je hebt. Dit kunnen overtuigingen zijn over jezelf maar ook over alles buiten jezelf: je partner, je ouders, de buurman, je collega’s, je baas en ga zo maar door. In principe heb je overal een overtuiging over. Positief of negatief.
Negatieve gedachten ontstaan logischerwijs door negatieve overtuigingen. Hieronder noem ik er een aantal, je herkent er vast een paar:
- Ik ben niet goed genoeg zoals ik ben
- Ik moet doen wat een ander zegt anders vinden ze me niet lief
- Zonder een rijk sociaal leven (op social media) ben je een loser
- Ik moet veel geld verdienen anders ben ik niet succesvol
- Als je om hulp vraagt ben je zwak
- Als je niet hard werkt ben je lui
- Wat een ander van mij vindt bepaalt wie ik ben
- Mensen die niet bezig zijn met hun uiterlijk zijn saai
- Je zwakke kanten moet je verbergen
Je eigen negatieve overtuigingen in kaart brengen
Als je wat wilt doen aan je eigen negatieve gedachten, is het zaak om jouw eigen negatieve overtuigingen in kaart te brengen. Dus pak een pen en papier en schrijf de overtuigingen op die je kan bedenken.
Je weet ze vast niet allemaal in een keer. Misschien kan je er zelfs niet één verzinnen. Dat is ok en helemaal niet erg. Probeer in dat geval als je een negatieve emotie ervaart (bang, boos, jaloers etc.) jezelf de vraag te stellen: ‘ok, ik voel me nu zo maar welke overtuiging zit daar nu achter?’
Als je bijvoorbeeld jaloers bent zit daar ongetwijfeld de overtuiging achter dat jij niet goed genoeg bent. Dat een ander beter/mooier/rijker/succesvoller is dan jij. Als je een beetje boos bent omdat die vriendin maar niks van zich laat horen kan daar de overtuiging achter zitten dat iemand je (weer) in de steek laat.
Zo zit er achter iedere emotie wel een diepere betekenis. En deze diepere betekenis of overtuiging bepaalt hoe jij denkt over jezelf of over een ander. Dáár ontstaan dus die negatieve gedachten.
11 Tips die jou zéker gaan helpen
Negatieve gedachten zijn écht funest als je iets zinnigs wilt maken van je dag of een bepaald doel wilt bereiken. Maar hoe zorg je er nou voor dat je negatieve gedachten niet de baas worden over jou? Onderstaande tips gaan je hier zeker bij helpen.
1. Wees je bewust van je eigen gedachten
Hou eens een dag bij hoe vaak je negatief denkt en wat voor een negatieve gedachten dit dan zijn. Dit geeft niet alleen inzicht in je eigen negativiteit maar het maakt de stap naar positief denken een stuk makkelijker. Net zoiets als bij een verslaafde, bewustwording is stap 1.
Dit zal in het begin niet makkelijk zijn. Bewustwording van je eigen gedachten en gedrag moet je leren. In het begin kun je als reminder een timer zetten die om het kwartier gaat. Iedere keer als die timer gaat sta je even stil bij wat je op dat moment denkt.
Na verloop van tijd wordt het makkelijker en zal je gedurende de dag met regelmaat stil staan bij je eigen gedachten.
2. Kies een positieve gedachte ter vervanging van een negatieve
Denk na over een ‘happy thought’ die de plek van je negatieve gedachte gaat vervangen. Ik denk bijvoorbeeld aan het uurtje peutergymmen met mijn oudste. Ikzelf loop een uur behoorlijk voor lul maar mijn zoontje wordt er ZO blij van. Onbetaalbaar.
Maar je kunt natuurlijk ook je laatste vrijpartij in gedachten nemen (als het een goede was tenminste) of de gigantische cocktail die je afgelopen zomer dronk op dat leuke terrasje in de Toscaanse zon. Kies iets waar je acuut blij van wordt. Iedere volgende keer dat er weer een negatieve gedachten opkomt, denk je aan dit moment.
3. Opsommen van dingen waar je trots op bent
Als je ’s avonds in bed ligt laat je in je hoofd alle dingen waar je trots op bent de revue passeren. In het begin vind je dit waarschijnlijk lastig maar je zal merken dat het iedere avond makkelijker wordt en er steeds meer dingen bij komen. Je mag ook trots zijn op dat je die dag geen snoep hebt gegeten, je bent gaan fietsen naar je werk of niet boos bent geworden op je (peuter)puber.
Je mag natuurlijk ook de dingen opnoemen waar je dankbaar voor bent. Dingen waar je dankbaar voor bent zijn positieve dingen en als je daar aan denkt ga je met een positieve mindset slapen.
Als je ’s ochtends wakker wordt doe je vóór je op staat precies hetzelfde. Daarna zeg je wat vriendelijks tegen jezelf in de spiegel. Het klinkt heel erg suf maar door dit te doen is er geen ruimte voor je standaard negatieve en kritische gedachten. Het gaat je echt helpen de dag positief te beginnen en dat ga je gegarandeerd merken.
4. Oordeel niet over anderen
Je bent je er vaak niet bewust van maar je bent waarschijnlijk de hele dag aan het oordelen over een ander. De te dikke mevrouw bij de kassa met haar mandje vol chips. De klaagzang van je moeder over je vader.
De politicus die een geheime affaire heeft. De buurman die een veel te hippe auto heeft voor zijn dikke buik en grijze haar. Stop hiermee. Ook al zijn het negatieve gedachten over een ander, het blijven negatieve gedachten die je eigen mindset beïnvloeden.
Als je hier een beetje op gaat letten zal je verbaasd staan over hoe vaak je wel niet aan het oordelen bent. Waarschijnlijk schrik je er zò van dat je er accuut mee stopt. En hoppa, daar heb je weer wat ruimte in je hoofd voor positiviteit.
5. Zorg dat je het lekker warm hebt
Dit klinkt misschien als een vreemde tip maar het is wetenschappelijk bewezen dat mensen minder negatieve gevoelens en gedachten hebben wanneer ze het lekker warm hebben of iets warms in hun handen hebben.
In feite vervang je dan de emotionele behoefte aan warmte door fysieke warmte. Het is dus een oplossing die maar even helpt maar dat kan net genoeg zijn voor jou om weer wat positieve gedachten op te rakelen.
6. Zorg er voor dat je genoeg energie hebt
Als je energieniveau aan de lage kant is, is het ontzettend moeilijk om positief te blijven. Je voelt je namelijk niet fit en alles kost je meer moeite. Let maar eens op, de dagen waarop je uitgeslapen bent en je goed voor jezelf zorgt zijn een stuk aangenamer dan de dagen waarop je je voelt als een muffe oude dweil.
Het gevaar met het hebben van weinig energie is dat je voor je het weet in een negatieve spiraal zit. Doordat je niet lekker in je vel zit heb je weinig puf om in beweging te komen en gezond te koken. Je humeur is niet al te best en je gaat zitten fitten op alles en iedereen.
Doordat er weinig goeds uit je handen komt ga je je steeds slechter voelen over jezelf waardoor je nòg minder zin hebt om van de bank te komen. En zo kom je steeds verder in die negatieve spiraal terecht.
Dus als je van negatieve gedachten af wilt is het een must om goed voor jezelf te zorgen. Gezond eten, voldoende slapen, zo min mogelijk stress en met regelmaat bewegen.
7. Leer relativeren
Als je je bewust bent van negatieve gedachten maar ze zijn nog al hardnekkig, zorg er dan voor dat je ze kan relativeren. Dit doe je door voor al het negatieve dat je denkt, je er iets positiefs tegenover zet. Irriteer je je mateloos aan een bepaalde politicus op tv? Benoem dan iets wat positief is aan hem of haar.
Of als je dat ècht niet kan, wees dan dankbaar dat je de afstandbediening hebt en gewoon kan zappen. Het maakt niet uit wat je bedenkt, als je er maar een positieve draai aan weet te geven. Het meeste is namelijk niet zo erg en is prima om te buigen tot een positieve gedachten.
8. Besef dat je een keuze hebt
Als jij negatieve gedachten hebt is het belangrijk om je te beseffen dat je een keuze hebt. Jij kiest er zelf voor om de dingen te denken die je denkt. Jij kiest er dus voor om je niet gelukkig te voelen. Hoe fijn het ook is om soms lekker te blijven hangen in die negativiteit, uiteindelijk schiet je er niks mee op.
Besef je dus goed dat je ook mag kiezen om je goed te voelen. Kies voor blije gedachten en kies voor een positieve mindset. En het leuke is, het kan van het ene op het andere moment.
9. Ga iets anders doen
Als je flink aan het piekeren bent kan het helpen om iets compleet anders te gaan doen of om naar een andere ruimte te gaan. Het kan dan maar zo zijn dat je in één keer uit je negatieve gedachten cirkel stapt zonder dat je het zelf door hebt.
Dat is ook precies de reden waarom je nooit in bed moet blijven liggen als je aan het piekeren bent en daardoor niet kan slapen. Het beste wat je kunt doen is om gewoon op te staan, even een boek te lezen of wat drinken te pakken.
10. Schrijf je negatieve gedachten op en gooi ze weg
Je zal misschien denken: ‘Gaat dit mij serieus helpen van mijn negatieve gedachten af te komen?’.
Jazeker! Het is zelfs wetenschappelijk onderbouwd dat mensen die hun negatieve gedachten op papier zetten en dit papier vervolgens weggooien écht een positiever zelfbeeld hebben dan vóór het opschrijven en weggooien. Voor een nog beter effect wordt overigens geadviseerd om het papier eerst te verscheuren voor je het verfrommelt.
11. Vermijd de triggers van je negatieve gedachten
Het kan heel helpend zijn om te onderzoeken wat er nou precies voor zorgt dat jij die negatieve gedachten krijgt. Is dit misschien een bepaald persoon? Of mogelijk een liedje op de radio? Een naargeestige serie op Netflix?
Zodra je weet welke triggers gegarandeerd zorgen voor de negatieve gedachten in jouw hoofd kun je ervoor kiezen ze uit de weg te gaan. Dus zet de radio uit als je dat deprimerende nummer hoort, duik de wc in als die ene collega op je af komt lopen of ga schattige kattenfilmpjes kijken in plaats van die detective serie waar jonge kinderen worden vermoord op gruwelijke wijze.
Wat moet je vooral niet doen!
Er is één ding wat je vooral niet moet doen als je je negatieve gedachten de baas wilt zijn. Er tegen vechten. Als je gaat vechten tegen je gedachten door tegen jezelf te zeggen ‘ik mag niet denken dat ik te dik ben’ zal je juist deze gedachte én bijkomende emotie versterken.
Probeer maar eens niet aan die paarse olifant te denken. Je dacht er aan hè? Nou, zo werkt het ook met die negatieve gedachten, als je er van jezelf niet aan mag denken zal je er juist aan denken.
Beter is om te accepteren dat de gedachte er is en om te weten dat die vanzelf weer weggaat. Dat de gedachte er is door een bepaalde overtuiging die jij hebt en niet omdat jij echt zo bent.
Geniet van de deuren die open gaan
Voor mij was het een enorme eyeopener om te merken wat positieve gedachten doen met je humeur én met de mensen om je heen. Als ik niet de hele dag gefocust ben op alle negatieve dingen om mij heen is er in één keer weer ruimte voor leuke gedachten.
En deze leuke gedachten leiden weer tot leuke dingen. Ik ben namelijk een leuker mens als ik positief ben. Niet alleen voor mezelf maar zeker ook voor anderen.
De impact van negatieve gedachten op je zelfvertrouwen
Vergeet overigens niet wat negatieve gedachten doen met je zelfbeeld en zelfvertrouwen. Als jij je gedachten positiever weet te krijgen heeft zit ook zeker effect op hoe krachtig jij in de wereld staat!
Wil jij actief aan de slag met jouw zelfbeeld om meer zelfvertrouwen te krijgen? Lees dan hier even verder over mijn nieuwste online cursus. Echt een aanrader als je meer op jezelf en je eigen kunnen wil vertrouwen en positiever in het leven wil staan!
Bronvermelding
- Onderzoek van Ohio State University – 2012: https://news.osu.edu/bothered-by-negative-unwanted-thoughts-just-throw-them-away/
- Ohio State News – november 2012: https://news.osu.edu/bothered-by-negative-unwanted-thoughts-just-throw-them-away/